Perfekcyjna szarlotka à la Mirek

Szarlotka to klasyka polskich deserów, której smak przenosi nas do wspomnień z dzieciństwa i rodzinnych spotkań przy kuchennym stole. Nic nie pachnie bardziej domowo niż aromat pieczonych jabłek z cynamonem unoszący się w całym domu. W tym przepisie zdradzę Ci mój sposób na idealnie kruche ciasto, które doskonale komponuje się z soczystymi jabłkami o delikatnej kwasowości. Dodaj do tego maślaną kruszonkę, która nadaje deserowi wyjątkowej chrupkości, a uzyskasz wypiek, któremu trudno się oprzeć. Niezależnie od okazji – czy to rodzinny obiad, czy leniwa niedziela – ta szarlotka zawsze będzie strzałem w dziesiątkę.
Moja ocena potrawy
Stopień trudności
Potrzebny czas
180 min.
Liczba porcji
24
Kaloryczność
Kuchnia
340 kcal
polska

Szarlotka to ciasto, które skradło serca Polaków i na stałe wpisało się w kanon tradycyjnych wypieków. Wyobraźcie sobie złocistą kruszonkę, delikatne, maślane ciasto i aromatyczną warstwę jabłek z nutą cynamonu. To deser, który kojarzy się z domowym ciepłem, jesiennymi wieczorami i kubkiem herbaty. Jednak historia szarlotki sięga daleko poza Polskę – jej korzenie znajdziemy w kuchni francuskiej i niemieckiej, gdzie wypieki z jabłkami były popularne już w XVIII wieku.

W Polsce szarlotka zyskała unikalny charakter dzięki lokalnym odmianom jabłek, takim jak Antonówka czy Szara Reneta. W każdym domu robi się ją trochę inaczej – jedni dodają pianę z białek, inni kruche ciasto na wierzchu, a jeszcze inni sięgają po dodatkowe przyprawy, jak gałka muszkatołowa czy kardamon.

Na świecie jabłeczniki mają swoje unikalne wersje – od amerykańskiej apple pie, przez francuski tarte Tatin, aż po szwajcarskie Apfelwähe. Każda z tych interpretacji opiera się na prostocie i jakości składników. Co ciekawe, polska szarlotka zaczyna zdobywać popularność za granicą, trafiając do kawiarni i restauracji w dużych miastach.

Nie wiem, jak sobie na świecie radzą bez jabłek stworzonych dla szarlotki, czyli antonówki czy szarej renety. W mojej ocenie są one niezbędne do osiągnięcia idealnego wypieku. Antonówka jest w sklepach krótko, więc jak już się pojawi, trzeba szarlotkę piec w każdy weekend. Za to szarą renetę można dostać niemal cały rok.

W moim przepisie znajdziecie szarlotkę idealną – kruche ciasto, aromatyczną warstwę jabłek i maślaną kruszonkę. To receptura, którą dopracowałem przez lata, tak żeby ciasto smakowała nam w domu i naszym gościom.

Składniki podałem na formę o wymiarach 25 × 35 cm

Składniki na spód

  • 300 g mąki pszennej (tortowa, typ 400–450)
  • 150 g masła
  • 90 g cukru
  • 12 g cukru waniliowego
  • 8 g proszku do pieczenia
  • 50 g śmietany 18%
  • 60 g żółtek (ok. 3 żółtka z jajek „L”)
  • 1,5 g soli (¼ łyżeczki)

Składniki na kruszonkę

  • 300 g mąki
  • 200 g cukru
  • 250 g masła

Składniki na masę jabłkową

  • 1,5–2,5 kg jabłek (Antonówka, Szara Reneta) – po obraniu ok. 1,0–1,7 kg
  • 150–250 g cukru (w zależności od kwaśności jabłek)
  • 2 g cynamonu (½ łyżeczki, można zwiększyć do 2 łyżeczek)
  • 30 g skrobi kukurydzianej (20 g na 1 kg jabłek)

Sposób przygotowania

  1. Ciasto na spód:
    Zaczynam od przygotowania spodu. W dużej misce mieszam wszystkie suche składniki: mąkę, cukry, proszek do pieczenia i sól. Dodaję posiekane masło, śmietanę oraz żółtka i szybko zagniatam ciasto, aż wszystkie składniki się połączą. Możesz użyć miksera z hakami do ciasta – to znacznie ułatwia pracę. Zagniecione ciasto rozwałkowuję na papierze do pieczenia i przekładam do formy. Nakłuwam widelcem, żeby uniknąć wybrzuszeń. Formę z ciastem wkładam do lodówki na co najmniej godzinę.
  2. Kruszonka:
    W tym czasie przygotowuję kruszonkę. W misce łączę mąkę, cukier i zimne masło pokrojone na małe kawałki. Używam miksera z hakami, aż zacznie tworzyć się kruszonkowa struktura. Na koniec dokańczam ręcznie, szybko łącząc składniki. Gotową kruszonkę wkładam do lodówki, by pozostała chłodna do czasu pieczenia.
  3. Masa jabłkowa:
    Przechodzę do jabłek. Możesz przygotować je na jeden z trzech sposobów:
    Wariant 1 – jabłka w kawałkach: Obieram jabłka, kroję na większe kawałki (1,5–3 cm), mieszam z cukrem, cynamonem i skrobią kukurydzianą.
    Wariant 2 – jabłka tarte: Jabłka ścieram na tarce o grubych oczkach, a potem mieszam z cukrem i cynamonem.
    Wariant 3 – jabłka podsmażane: Kroję jabłka na kawałki, część duszę z cukrem i cynamonem na mus, a pozostałe jabłka wrzucam pod koniec, żeby były al dente. Na koniec dodaję mąkę, by masa miała odpowiednią konsystencję.
    Osobiście wybieram wariant pierwszy – jest najmniej pracochłonny, a efekt zawsze wychodzi idealny.
  4. Pieczenie spodu:
    Schłodzone ciasto w formie wyjmuje z lodówki i piekę w piekarniku rozgrzanym do 160°C (termoobieg) przez około 15 minut, aż nabierze złotego koloru. Następnie odstawiam, by ostygło.
  5. Składanie ciasta:
    Na podpieczony spód wykładam przygotowaną masę jabłkową. Na wierzch równomiernie rozsypuję kawałki kruszonki.
  6. Pieczenie:
    Szarlotkę piekę w temperaturze 180°C (bez termoobiegu) przez około 50 minut, aż kruszonka stanie się złocista i lekko skarmelizowana. Lubię dobrze wypieczoną górę, więc zawsze ustawiam blachę bliżej górnej grzałki.
  7. Chłodzenie, podanie i przechowywanie:
    Gotowe ciasto wyjmuję z piekarnika i pozwalam mu przestygnąć. Szarlotkę podaję lekko ogrzaną (w kuchence mikrofalowej, jeżeli była przechowywana w lodówce), posypaną cukrem pudrem.  Natomiast nigdy jej nie podaję z kulką lodów waniliowych czy z kleksem bitej śmietany. Szarlotka najlepiej smakuje w dniu pieczenia. Wtedy kruszonka jest chrupka i zachwyca swym maślanym smakiem. Jeśli chcemy naszym wypiekiem cieszyć się w kolejne dni, warto go przechowywać bez przykrycia, ewentualnie z narzuconym lekkim ręcznikiem kuchennym. Jeśli szarlotkę przykryjemy, szybko stanie się mokra. Nadal będzie smaczna, no ale będzie to jedynie wspomnienie dawnej świetności. 

Porady ode mnie

  1. Jeśli jabłka są bardzo kwaśne, możesz dodać więcej cukru.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *